Ondernemingsplan horeca: stap voor stap naar een succesvol restaurant

How to write a Gastronomy Business Plan

Wat is de sleutel tot een succesvol restaurant? Veel factoren spelen een rol, zoals locatie, soort eten, prijzen en service. Maar een factor die vaak over het hoofd wordt gezien, is het ondernemingsplan, ook wel een bedrijfsplan genoemd. Dit is echter wel een belangrijk startpunt, want zonder een goed opgezet ondernemingsplan kunnen zelfs de beste restaurants mislukken. In dit artikel vind je daarom praktische tips voor het opstellen van een bedrijfsplan voor jouw restaurant of horeca-onderneming. Dus of je nu een nieuw lunchroom opent of gewoon je oude plan herziet, zorg ervoor dat je deze richtlijnen in acht neemt!

Wat is een ondernemingsplan

1. Allereerst: wat is een ondernemingsplan?

Een ondernemingsplan is een document dat de doelen van een bedrijf schetst, alsook de strategieën om deze te bereiken. Het wordt meestal opgesteld door de ondernemer of het managementteam en het kan worden gebruikt om financiering veilig te stellen of investeerders aan te trekken. Een goed opgesteld ondernemingsplan moet het volgende bevatten:

  • Een Samenvatting, ook wel de inleiding genoemd, is een van de belangrijkste onderdelen van het bedrijfsplan. Het geeft namelijk een kort overzicht geeft van het hele document. Dit deel moet een beschrijving bevatten van het bedrijf, zijn producten of diensten, zijn doelmarkt en zijn concurrentievoordelen. De samenvatting moet verder ook een financieel vooruitzicht van het bedrijf geven.
  • Een Bedrijfsomschrijving, het gedeelte dat meer details geeft over het bedrijf, waaronder de missie, de doelstellingen, de rechtsvorm, de locatie en het personeel. Dit deel kan ook het managementteam en de raad van bestuur van het bedrijf beschrijven.
  • Een Marktanalyse, waarbij je de markt waarin je wilt opereren in kaart brengt en inzicht krijgt in je potentiële klanten.
  • Een Concurrentieanalyse, het gedeelte wat informatie geeft over jouw bedrijf in vergelijking met de concurrenten. Achterhaal wie jouw concurrenten zijn, wat ze doen en hoe je jouw bedrijf van hen kan onderscheiden. Wat voegt jouw bedrijf extra toe?
  • Een Dienst of Product, in dit deel van het ondernemingsplan wordt geschetst wat het bedrijf aanbiedt en hoe het van plan is aan de behoeften van de klant te voldoen. Dit deel moet ook eventuele unique selling points beschrijven die het bedrijf te bieden heeft.
  • Een Marketing Plan, waarbij je een plan maakt om jouw potentiële klanten te bereiken. Hierbij komen de marketing mix (4P’s) en SWOT analyse goed van pas.
  • Een Financieel Plan, deze komt vooral handig van pas om investeerders te overtuigen geld in jouw onderneming te stoppen. Het plan bevat niet alleen een het overzicht van kosten en opbrengsten voor de komende 3 jaar, maar ook de investeringsbegroting, financieringsbegroting, exploitatiebegroting en liquiditeitsbegroting.

Hoewel niet alle ondernemingsplannen dit exacte format volgen, is elk van deze elementen essentieel om potentiële investeerders en kredietverleners een duidelijk inzicht te geven in de onderneming en haar kansen op succes.

De voordelen van een ondernemingsplan

2. Waarom een ondernemingsplan?

Een ondernemingsplan is een essentieel instrument voor elke onderneming. Het biedt een routekaart voor de onderneming, waarin de doelstellingen worden geschetst en hoe deze zullen worden bereikt. Het ondernemingsplan bevat ook de financiële vooruitzichten voor de onderneming, waaronder ook de verwachte inkomsten en uitgaven. Deze informatie is relevant voor potentiële investeerders of kredietverstrekkers, omdat het hen een idee geeft van de risico's en rendement die bij een investering in het bedrijf horen. Zonder ondernemingsplan is het erg moeilijk om financiering voor een nieuw bedrijf te krijgen. Een ondernemingsplan is niet alleen cruciaal voor het krijgen van financiering, maar is ook waardevol voor het beheer en de groei van een bedrijf. Het dwingt je een stap terug te nemen en na te denken over jouw langetermijndoelstellingen en hoe je die gaat bereiken. Het geeft je ook een manier om jouw vooruitgang te volgen en jouw strategie zo nodig aan te passen. Om deze redenen is een goed doordacht ondernemingsplan essentieel voor elk succesvol bedrijf.

De belangrijkste onderdelen van een bedrijfsplan

3. Bedrijfsplan voor de horeca schrijven: de onderdelen

Een restaurant bedrijfsplan opstellen is essentieel voor elke ondernemer die een bedrijf wil starten in de voedings- en drankenindustrie. Het geeft onder andere een overzicht van het bedrijf, zijn producten of diensten, zijn doelmarkt en zijn concurrentievoordelen. Daarnaast schetst het de marketing- en verkoopstrategieën van het bedrijf en de financiële prognoses. Je kan een horeca ondernemingsplan voor jouw bedrijf laten maken, maar nog beter is om deze zelf te schrijven. Hoewel de structuur van een ondernemingsplan voor een restaurant kan variëren, afhankelijk van de specifieke sector, zijn er enkele belangrijke onderdelen die in elk ondernemingsplan voor een restaurant moeten worden opgenomen:

  • De samenvatting
  • De ondernemer
  • Het bedrijf & concept
  • Marktonderzoek, doelgroep & concurrentie
  • Locatie
  • Risicoanalyse
  • Financieel plan
  • Vereiste vergunningen en voorschriften
  • Marketing & Prijsstelling
  • Tijdlijn
  • Bijlage
Basisprincipes van het ondernemingsplan

4. Het startpunt: de samenvatting, de ondernemer en het bedrijf

Business plan: the idea

4.1 De samenvatting  

Elk bedrijfsplan begint met een samenvatting, een kort maar krachtige introductie van wat er in het horeca business plan besproken wordt. Zo geef je met passie en enthousiasme kort weer wat jouw idee is, wie je als ondernemer bent en wat het concept van jouw bedrijf is. De missie, visie en doelen van jouw horecabedrijf zijn hier dus zeker relevant. Ook kun je jouw analyse van de markt en concurrentie, alsook jouw doelgroep, financieel plan en marketingplan kort benoemen.

Als richtlijn past deze samenvatting meestal op een tot twee pagina’s en wordt deze, in tegenstelling tot zijn plaats in het ondernemingsplan, als laatste geschreven. Zo weet je zeker dat elk hoofdstuk kort en bondig is uitgelegd in jouw samenvatting. Mochten investeerders meer informatie willen, dan kunnen ze naar het desbetreffende hoofdstuk of bijlage kijken.

Pro tip: meestal worden de persoonsgegevens en bedrijfsgegevens ook benoemd.

Business plan: founder introduction

4.2 De ondernemer  

Misschien onverwachts, maar voor jou als ondernemer is er ook een plekje in het ondernemingsplan. Potentiële investeerders zijn namelijk niet alleen in het idee geïnteresseerd, maar ook in diegene van wie het idee is en deze gaat uitvoeren. Ze willen immers weten met wie ze komen te werken en wat jou geschikt maakt in het leiden van een restaurant. Daarom schrijf je in dit onderdeel van het bedrijfsplan over jezelf: Wie ben je? Wat voor werkervaring heb je en hoe kan dit bijdragen aan een succesvol uitvoering van jouw bedrijfsconcept? Wat zijn jouw kwalificaties? Heb je een bedrijfspartner met bepaalde inzichten of kennis? Ten slotte is het ook een aanrader om jouw CV in de bijlagen van het bedrijfsplan toe te voegen.

Business plan introduction

4.3 Het bedrijf & concept

Het introduceren van een nieuw bedrijf kan lastig zijn. Er is veel te overwegen, van het kiezen van de juiste naam tot het vinden van de perfecte locatie. Maar met een zorgvuldige planning kun je ervoor zorgen dat jouw nieuwe bedrijf een sterke start maakt. Daarom schrijf je in dit deel uitgebreider over jouw bedrijf. De belangrijkste punten benoemen we hieronder.

Ten eerste, beslis over een naam voor je bedrijf. Dit lijkt misschien een klein detail, maar het een belangrijk beslissing. Je naam moet memorabel zijn en het soort bedrijf weerspiegelen dat je runt. Als je bijvoorbeeld een restaurant opent, kun je een naam kiezen die op de een of andere manier naar eten of koken verwijst. Leg in ieder geval uit waarom je voor de naam gekozen hebt.

Vervolgens bespreek je het ontwerp en de inrichting van jouw horeca-onderneming. Dit is de plek in het bedrijfsplan om alles te visualiseren, voeg dus zeker ook plattegrond van jouw zaak toe. Beschrijf hoe jouw horecazaak eruit moet komen te zien. Welke sfeer en ambiance creëer je? Tip: je kunt eventueel ook een moodboard ter inspiratie toevoegen.

Naast hoe jouw restaurant eruit ziet, speelt het eten en drank zelf natuurlijk ook een grote rol. Besteed daarom tijd aan het uitleggen van de keuken en menu van jouw bedrijf. Wat voor producten en kookstijl ga je bijvoorbeeld gebruiken? Wat staat er op de menukaart? En welk drankenassortiment ga je aanbieden?

Tenslotte eindig je het hoofdstuk over jouw bedrijf met praktische uitleg. Beschrijf bijvoorbeeld het proces van de bediening, maar ook welk soort en hoeveel restaurant personeel je nodig hebt. Ook is het hier relevant om de leveranciers te benoemen.

Professionele tip: zorg er ook zeker voor om in jouw horecazaak beschrijving uit te leggen wat jouw concept zo bijzonder maakt, waardoor deze zich onderscheidt van de concurrentie.

Denk vervolgens na over de rechtsvorm van jouw bedrijf. Kies je voor een eenmanszaak, vennootschap onder firma (VOF) of besloten vennootschap (BV)? Elke rechtsvorm heeft zijn voor- en nadelen, zo kent bijvoorbeeld een VOF het onderscheid tussen privévermogen en zakelijk vermogen en heeft daardoor geen persoonlijke aansprakelijkheid.

Onderzoek in een ondernemingsplan

5. Marktonderzoek en concurrentieanalyse

5.1 Marktonderzoek  

Als ondernemer is het belangrijk op de hoogte te zijn en blijven van de horecamarkt, zowel op lokaal en regionaal niveau. Onderzoek hoe groot de markt is waarin je wilt opereren en wat er in de markt gaande is. Zijn er bijvoorbeeld overheidsmaatregelen of trends die jouw markt kunnen beïnvloeden? Om jouw analyse nog sterker te maken, is het aan te raden om deze te ondersteunen met data en cijfers.

5.2 Houd je doelgroep goed in de gaten

Voordat je kunt beginnen met het plannen van je restaurant of café, moet je goed kijken naar je doelgroep. Wie hoop je in je restaurant binnen te krijgen? Wat voor soort gerechten eten ze graag? Wat is hun gemiddelde budget voor een maaltijd? Door de tijd te nemen om je doelgroep te analyseren, ben je veel beter in staat om een succesvol horecabedrijf op te zetten en jouw gewenste doelgroep naar je toe te trekken.

5.3 Vergeet de concurrentie niet

Een concurrentieanalyse is een essentieel onderdeel van elk ondernemingsplan, maar het is vooral belangrijk in de horeca industrie. Dat komt doordat de voedsel- en drankindustrie berucht is om haar concurrentie, en zelfs de kleinste misstap kan leiden tot een mislukking. Daarom is het essentieel om jouw concurrenten zorgvuldig te bestuderen om hun sterke en zwakke punten te identificeren. Alleen dan kun je een uitgebreide strategie voor succes ontwikkelen.

De eerste stap is het identificeren van jouw directe en indirecte concurrenten. Directe concurrenten zijn bedrijven die dezelfde of vergelijkbare producten of diensten als jou aanbieden. Indirecte concurrenten daarentegen zijn bedrijven die vervangende producten of diensten aanbieden. Als je bijvoorbeeld een restaurant opent dat gespecialiseerd is in gezonde voeding, zijn jouw directe concurrenten andere gezonde restaurants in de omgeving. Jouw indirecte concurrenten kunnen echter fastfoodketens zijn of andere plaatsen waar mensen snelle en gemakkelijke maaltijden kunnen kopen.

Zodra je jouw concurrenten hebt geïdentificeerd, is de volgende stap het beoordelen van hun sterke en zwakke punten. Dit kan worden gedaan door gegevens te verzamelen over verschillende aspecten van hun bedrijf, zoals menu-aanbod, prijsstelling, klantenservice, doelgroep, online aanwezigheid enzovoort. Je kunt ook praten met klanten van jouw concurrenten om feedback te krijgen over locaties, eten en sfeer, enzovoort.

Locatie voor jouw bedrijf

6. Kies een toplocatie voor jouw horeca-onderneming

Choose restaurant location

Locatie is een van de belangrijkste beslissingen bij het starten van een nieuw restaurant. Hoe uitstekend jouw product of dienst ook is, als niemand jouw zaak kan vinden, heb je weinig kans van slagen. Bij het kiezen van een horeca locatie zijn er een paar belangrijke punten om in gedachten te houden.

Ten eerste moet je ervoor zorgen dat je gekozen plek zichtbaar en gemakkelijk toegankelijk is voor potentiële klanten. Is er bijvoorbeeld veel voetverkeer en zijn er kantoren en parkeerplaatsen in de buurt?

Ten tweede moet je rekening houden met de demografie van het gebied - zijn er genoeg potentiële klanten in de omgeving om je bedrijf te ondersteunen?

Ten slotte moet je rekening houden met de concurrentie - is er al een ander soortgelijk bedrijf in de buurt? Door met al deze factoren rekening te houden, kun je een locatie kiezen dat jou de beste kans op succes biedt. Beschrijf in dit deel van het bedrijfsplan vervolgens de gekozen locatie, inclusief de voor- en nadelen en waarom jij gelooft dat dit een geschikte locatie is voor jouw restaurant.

Kritische risicoanalyse

7. Het belang van een kritische risicoanalyse

Wanneer je aan een nieuwe onderneming begint, is het belangrijk om alle potentiële risico's zorgvuldig te overwegen. Voor een horecabedrijf zijn er verschillende risico's om rekening mee te houden. Zo is er het financiële risico, in verband met de opstartkosten en de lopende uitgaven. Er is ook het operationele risico van het runnen van een keuken, evenals het reputatierisico van het serveren van voedsel dat niet aan de verwachtingen van de klanten voldoet.

Andere te overwegen risico's zijn het regelgevingsrisico van de naleving van voedselveiligheidsnormen en het concurrentierisico van andere bedrijven die soortgelijke producten of diensten aanbieden. Door al deze risico's zorgvuldig te beoordelen, kun je strategieën ontwikkelen om ze te beperken en jouw horeca-onderneming de beste kans op succes te geven.

Financiële plannen om je doelen te bereiken

8. Financiële planning: het cruciale onderdeel van een horeca ondernemingsplan

Financial planning for gastronomy

Elk ondernemingsplan, ook een ondernemingsplan voor de horeca, moet rekening houden met het financiële aspect van de onderneming. Dit omvat zowel de opstartkosten als de lopende kosten van het bedrijf. De financiën zijn enerzijds voor jouw potentiële investeerders belangrijk, zodat zij een beeld in de financiële situatie en winstgevendheid van jouw bedrijf kunnen krijgen. Anderzijds ook voor jezelf, zodat je een goed financieel overzicht van jouw restaurant hebt. Hier een korte samenvatting van de verschillende onderdelen te benoemen in jouw financiële horeca planning.

Bij het openen van je horecabedrijf zijn vaak grote investeringen nodig, deze investeringen worden weergeven in de investeringsbegroting. In de financieringsbegroting wordt inzicht gegeven hoe je deze investering gaat financieren. Horeca financieringsmogelijkheden zijn onder andere: door eigen beschikbare geld (eigen vermogen) of geld dat van de bank of investeerders wordt geleend (vreemd vermogen). Verder wordt door opbrengsten en kosten de winstgevendheid van je onderneming in een resultatenrekening weergegeven. Ten slotte laat een liquiditeitsrekening zien of je de komende 3 jaar voldoende geld hebt om al je rekeningen te betalen.

Vergunningen en voorschriften

9. Vereiste vergunningen en voorschriften voor een horeca-onderneming

Als het gaat om vergunningen en voorschriften, zijn er een paar dingen die je in gedachten moet houden bij het openen van een restaurant of horeca-onderneming.

Ten eerste moet je ervoor zorgen dat je de benodigde drank en horecavergunningen en exploitatievergunningen bezit om jouw restaurant te mogen starten. Wellicht zijn de uitstalvergunning of terrasvergunning ook nog van toepassing voor jouw bedrijf.

Verder moet je natuurlijk voldoen aan het plaatselijke bestemmingsplan van jouw gemeente.

Ten slotte moet je ervoor zorgen dat je pand aan de veiligheidsnormen voldoet en je alle relevante belastingen betaalt.

Als je aan al deze eisen kunt voldoen, ben je goed op weg om een succesvol horecabedrijf te openen.

Een marketingstrategie voor succesvolle communicatie

10. Marketing & Prijsstelling

Digital Marketing Strategies for Restaurants

Elk succesvol ondernemingsplan moet rekening houden met de doelmarkt en hoe deze effectief te bereiken. Hier komt een marketingplan goed van pas, deze houdt namelijk rekening met de volgende onderdelen: product, prijs, promotie, presentatie, plaats en personeel – ook wel de 6Ps genoemd. Om als voorbeeld iets dieper op prijs in ten gaan: de prijsstelling moet zo worden vastgesteld dat het niet alleen de productiekosten dekt, maar ook genoeg ruimte laat voor een gezonde winstmarge.

Het marketingplan moet rekening houden met de meest effectieve manier om potentiële klanten te bereiken en hen te overtuigen het product of de dienst te kopen. Hiervoor is het vooral belangrijk om te achterhalen via welke kanalen jij je gewenste doelgroep het beste kunt bereiken. Dit kan reclame, PR of zelfs sociale media omvatten, maar denk ook aan e-mailmarketing, advertenties, aanbiedingen of evenementen. Onderschat tenslotte niet de kracht van positieve mond tot mond reclame, reviews en media aandacht.

Leg de belangrijkste mijlpalen vast

11. Blijf op schema met een tijdlijn voor jouw restaurant

Het beginnen van een restaurant kan een enorme taak zijn. Er zijn veel onderdelen waarmee je rekening moet houden en het kan moeilijk zijn om alles wat gedaan moet worden bij te houden. Met een beetje planning en organisatie is het echter mogelijk om een succesvol restaurant te openen. Een van de belangrijkste dingen om te doen is om al jouw taken in een tijdlijn te organiseren, die je zal helpen om op schema te blijven en te voorkomen dat je belangrijke deadlines mist. Hier is een voorgestelde tijdlijn voor het openen van een restaurant:

  • 6-12 maanden voor de opening: kies een locatie, maak een bedrijfsplan en begin met het aantrekken van kapitaal.
  • 3-6 maanden voor de opening: bepaal het menu, neem personeel aan en begin te werken aan marketing en branding.
  • 1-2 maanden voor de opening: afronden van het interieurontwerp, bestellen van benodigdheden en apparatuur, en afronden van het resterende papierwerk.
  • 2 weken voor de opening: proefdraaien met het restaurant, en dan de deuren openen voor het publiek!
Bijlage van een bedrijfsplan

12. Bijlage - Vermelding van de vereiste bewijsstukken en overeenkomsten

De bijlage van een ondernemingsplan wordt gewoonlijk gebruikt om de informatie in de rest van het plan te ondersteunen. Dit kunnen financiële verklaringen, cv's, huurovereenkomsten, contracten, marktonderzoek, vergunningen, licenties en ander juridisch papierwerk zijn. Zo blijft het hoofdgedeelte van het ondernemingsplan meer leesbaar.
De bijlagen van een ondernemingsplan moeten duidelijk gelabeld en gemakkelijk toegankelijk zijn, zodat investeerders snel de informatie kunnen vinden die ze nodig hebben. Door alle relevante ondersteunende documentatie in de bijlage op te nemen, kunnen investeerders een volledig beeld van jouw bedrijf krijgen en kan jouw bedrijfsplan overtuigender worden.

Nu ben je helemaal voorbereid om je eigen horecazaak te openen!
Veelgestelde vragen

13. Veelgestelde vragen: ondernemingsplan voor de horeca

Mogelijkheden
Altijd op de hoogte
Nieuwsbrief registratie
Blijf op de hoogte met onze Makro nieuwsbrief! Ontvang de laatste aanbiedingen, kortingen en beste tips voor jouw bedrijf.
Registreren
Aanbiedingen & acties
Bekijk onze nieuwste aanbiedingen
Ontdek de beste producten en prijzen voor jouw bedrijf. Bekijk onze laatste aanbiedingen en acties.
Ontdek onze aanbiedingen